شیر یکطرفه بشقابی یا شیر یک طرفه دیسکی (Disc Check Valve) از لحاظ ظاهری مانند شیر یک طرفه دریچه ویفری بوده و به وسیله پین یا پرچ به بدنه متصل است. به منظور اشغال فضای کمتر، معمولا از نوع استیل این شیر در صنایع غذایی و تاسیسات استفاده می شود. شیر یکطرفه دارای کاربردهای مختلفی چه در صنعت و چه در تاسیسات ساختمانی است.
- همانطوری که از اسم آن پیداست، شیرهای یکطرفه توپی (کره ای) از توپ استفاده می کنند.
- رتبه بندی شیر ، اندازه خط ، شرایط جریان ، طراحی های عملیاتی و نحوه نصب ( افقی بودن یا از عمودی بودن) و نشت از مهم ترین ویژگی هایی است که برای انتخاب شیر باید مدنظر قرار گیرد.
- علاوه براین، استفاده دیگر شیر یکطرفه در ورودی آبگرمکن و به منظور خالی شدن آب آن در شرایط خاص مانند شکستگی لوله و …
- این شیرها به صورت خودکار عمل کرده و در خقیقت به وسیله جریان برگشتی کنترل می شوند.
از مزایای شیر های یک طرفه فشار قوی، جلوگیری از معکوس شدن جریان و ضربه سیال (چکش سیال)، جلوگیری از لرزش و صدا، جلوگیری از سایش و نشتی یا چسبندگی است. استفاده از شیر های یکطرفه فشار قوی در تمامی سیستم های پمپ نه تنها الزامی بوده بلکه برای عمر مفید آنها ضروری است. شیر یک طرفه یا شیر خودکار از لحاظ نوع عملکرد دریچه به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند که در زیر به توضیح آن ها می پردازیم. از مزایای شیر یکطرفه لولایی ویفری می توان به وزن پایین، ابعاد کم، آب بند کردن در طرح سیت فلز به فلز و همچنین تعمیر و نگهداری آسان بخاطر قطعات کم اشاره نمود.
در دریچه سیخزن پارس پلاست
مادامیکه فشار سیال همچنان بالا باشد، مسیر عبوری سیال نیز باز میباشد (دریچه باز است). هنگامیکه فشار سیال کم میشود و کمتر از حداقل مقداری باشد که برای بلند کردن دریچه لازم است، آنگاه دریچه شیر بسته میشود و مسیر بازگشت سیال را کسری ساران مسدود خواهد کرد. برای باز شدن مسیر سیال در شیریکطرفه در خطوط پایپینگ، نیاز به یک فشار حداقلی از جانب سیال بین جریان ورودی و خروجی میباشد که دیسک یا دریچه این نوع شیر را باز کرده و مسیر عبور سیال فراهم شود. به این مقدار حداقل فشار برای بازشدن مجرابند، فشار کرکینگ (Cracking Pressure) گفته میشود. بهطور کلی، شیر یکطرفه به دلیل قابلیت کنترل برگشت جریان و جلوگیری از آسیب به تجهیزات لولهکشی، بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
شیر یکطرفه آبگرمکن
در دیسک لولایی، سیستم آب بندی شامل یک دیسک و یک بازوی متصل به دیسک می باشد. بازوی این شیر به یک پین لولا شده است و کل مجموعه حول پین می چرخد. نیروی مورد نیاز برای باز شدن دیسک از حالت بسته، توسط سیال درون سیستم تامین شده و در هنگام قطع شدن جریان سیال، وزن دیسک باعث برگشتن به حالت اولیه خواهد شد. شیرهای یکطرفه برنجی سیم ایتالیا که در زبان محاوره ای شیر یکطرفه ایتالیایی نیز نامیده می شوند دو نوع هستند. این دو نوع عبارتند از شیر یکطرفه برنجی دریچه ای سیم ایتالیا وشیر یکطرفه برنجی فنری سیم ایتالیا.
به دلیل اهمیت لزوم استفاده از شیر یکطرفه در سیستم لوله کشی آب و فاضلاب ساختمان، پمپ آب، پکیج و کمپرسور باد در این قسمت قصد داریم توضیحات بیشتری بیان کنیم. شیرهای یکطرفه را می توان در هر بخش از تاسیسات مکانیکی ساختمان از قبیل پمپ آب خانگی و یا خارج از ساختمان در سیستم لوله کشی فاضلاب مورد استفاده قرار داد. چک ولو سوئینگ باید در موقعیت افقی نصب شود، اما امکان نصب آن به صورت عمودی نیز وجود دارد به شرطی که از رسیدن دیسک به حالت سکون جلوگیری شود.